Piše Milan Rakovac
Lac & Škriljak
(Pexels/Denis Lovrović)
U Istri, dobro organiziranom društvu, na tragu višestoljetnih ciivlizacijskih temelja, još od doba Serenissime, Republike Venecije, i Austro-Ugarske Carevine, i lovstvo je iznimno dobro organizirano, razvijeno, socijalizirano.
Naša multikulturalnost vidljiva je posvuda, dobro pamtim kad mi je muoj barba-Đovanin Rakovac darova organić, i navadija me kantati lipu talijansku pismu, ča se po naših kraji piva ki zna ud kad, a vero i danas:
Il cacciatore del bosco
mentre alla caccia andava
’incontrò ‘una contadinella
graziosa e bella
il cacciatore s’innamorò.
’incontrò ‘una contadinella
graziosa e bella
il cacciatore s’innamorò.
La prese per la mano
e la condusse a sedere
dal gusto, dal piacere
e dal gran godere
la bella bimba si addormentò.
dal gusto, dal piacere
e dal gran godere
la bella bimba si addormentò.
Mentre la bella dormiva
il cacciatore vegliava
pregava gli uccelletti
che non cantassero
perché la bella potesse dormir.
pregava gli uccelletti
che non cantassero
perché la bella potesse dormir.
A mezzanotte in punto
la bella s’è svegliata
alzando gli occhi al cielo,
gridava piangendo,
Oh che crudele tu mi hai tradì
alzando gli occhi al cielo,
gridava piangendo,
Oh che crudele tu mi hai tradì
Bella non t’ho tradito,
non sono un traditore
sono figlio d’un gran signore,
d’un gran signore
Io te Io giuro ti sposerò.
sono figlio d’un gran signore,
d’un gran signore
Io te Io giuro ti sposerò.
Avremo dei bei figli,
che cosa ne faremo?
Faremo dei cacciatori, dei cacciatori
con allegria di mamma e papà
Faremo dei cacciatori, dei cacciatori
con allegria di mamma e papà
Bella non t’ho tradito,
non sono un traditore
Faremo dei cacciatori, dei cacciatori
con allegria di mamma e papà.
Da je lov i plemenita ali sve više i unosna privredna grana, vidimo posvuda: Znam čovjeka koji je kupio petnaestak mladunaca jelena lopatara, i sad u svojem dobro ograđenom šumarku goji lopatare, kao ovce ili koze. Zrman mi lovac povida da lovci danas već škrbite za diblje blago, nego ča ga lovite; kad beremo vrganje okolo Matić-poljane, di su se poledili naši brižni partizani, mi pokaživa »mrcinište«, di lovci i drugi ljudi nose hranu za medvide...
I ča da van sad ja, kad nis lovac, još napišen o lovu? Lov dobro znan ča je, kad san bija ditesino, zrman mi Liđo bi vrga pušku pod jaketun, i ala mi na jamu diblje golube čekati, kontrabande, nego ča! Po prsti hoj, muči, da te lugar ne vidi,.. pak muči zguor jame i njanka z uhon se ne muoviti, da te golubi ne bi ušervali... Pametin da san jedan bot bija z marčanskima lovci, jedan po jedan gremo, na korak, kad se jenemu grana ćepa i – buuummm; na po metra sprid njin njegovi balini su čovika samo ustrigli...
Škriljak smo, dičina, metali najveć po zimu, za ćapati drozga, dibljega goluba. Dvi škrile, na dolinju šaka šenice, tanka brstina drži gorinju škrilu pod cca 45 gradi, tić, brižan, zoblje, pak kad takne brstinu, gorinja škrila ga poklopi. Lac smo užali metati najveć za zeca ćepati, a bolji merli de graia, ča će reći po našu – zieci, su znali z fjonde zaditi goluba, ma vero i z strelicon ud lumbrije...
Ma uno ča bin na kraju reka, još jedan bot, je upravo taj plemenit, ljudski odnos modernih lovaca prema divljači; danas lovci čuvaju i hrane diblje blago kako ča smo u prvanje doba držali vole i ovce. Znamo dobro, to sad počinje biti i problem, ki tega blaga se je nakotilo, pak, vržmo po Krku i Cresu, ma i po Istri, kampanjoli imaju grde probleme, najveć z dibljon svinjon, a vuki po »Vlaškoj« Dalmaciji kolju ljudan ovce... Ma i to rabi društvo pokriti, kako ča se i dela, pak imati već navar divljač, a i ljudan platiti za škodu... Ča je je, svit gre pur naprid, pak tako i lov, i forši kada bi društvo malo već se uziralo propio na lovce, laglje bimo došli tamo kamo se civilizacija maša pomalo upravlja: u izgradnju novog sklada s pirorodom, čuvanja ambijenta i resursa, ljudskog upravljanja ljudskim, humanističkim vrijednostima.
Povezane vijesti
Podijeli: Facebook Twiter
